Қазақстан халқын біріктіретін ежелден келе жатқан дәстүрлерді және басты құндылықтарды сақтаудың маңыздылығы зор.
Қазақстан көптеген этностардың отаны болып табылады, олардың әрқайсысы елдің мәдени дамуына үлес қосады. Көптеген этностардың бейбіт өмір сүруі өзара сыйластық сезімін қалыптастырады, оның әртүрлі дәстүрлерінен қуат алатын үйлесімді қоғамды құрады.
Себебі дәстүр бүгінгі ұрпақты өткеннің даналығы мен тәжірибесімен байланыстырушы қызметін атқарады. Мәдени мұраларымыздың сабақтастығын қамтамасыз ете отырып, осы дәстүрлерді қастерлеп, келешек ұрпаққа жеткізу – бізге парыз.
Қазіргі замандағы дәстүрлі құндылықтарды технологиялық жетістіктер дәстүрлі тәжірибелерді ығыстырғысы келетін қазіргі қарқынды әлемде тепе-теңдікті сақтау өте маңызды.
Даму қажет болғанымен, негізгі құндылықтарды сақтау да маңызды. Қазақтың қонақжайлылық, үлкенді сыйлау, қауымдастық ынтымақтастығы сияқты құндылықтар үнемі өзгеріп отыратын ландшафттағы тұрақтылықты қамтамасыз ететін тірек.
Қарқынды жаһандану мен технологиялық прогресс дәуірінде дәстүрлі құндылықтарды сақтау мәселесі бұрынғыдан да маңыздырақ десек болады. Технология дамыған сайын бізді айқындайтын мәдени мұраны қорғау қажеттілігі артып келеді. Сондықтан модернизация жағдайында дәстүрлі құндылықтарымыздың сақшысы болудан туындайтын стратегиялар мен жауапкершіліктер қарастыруымыз керек.
Дәстүрлі құндылықтарды сақтаудың негізгі бағыты білім беру болып табылады. Дәстүрлі құндылықтарды мектеп бағдарламасына енгізу және ақпараттық түсіндірдіріп насихаттау өскелең ұрпақ арасында мақтаныш пен түсіністік сезімін оята алады. Жастар өздерінің мұраларымен танысу арқылы қоғамдастықтың негізін құрайтын құндылықтарды тереңірек бағалайды.
Дәстүрлі құндылықтарды жастарға жеткізу ежелден келе жатқан тәжірибе. Бұл ұрпақтар алмасу біздің құндылықтарымызға енген даналықтың өзекті және әсерлі болып қалуын қамтамасыз ете отырып, сабақтастық сезімін қалыптастырады. Отбасы бұл үдерісте негізгі десек болады, ата-әжелер мен ата-аналар мәдени мұраның өткізгіші ретінде қызмет етеді.
Сандық технология үстемдік ететін ғасырда дәстүрлі тәжірибелерді құжаттау және мұрағаттау маңызды болды. Ауызша тарихтан дәстүрлі рәсімдерге дейін бұл элементтерді түсіру оларды уақыт эрозиясынан сақтайды. Бұл құжаттама тәжірибелерді сақтап қана қоймайды, сонымен қатар олардың тамырына қосылуға ұмтылатын болашақ ұрпақ үшін ресурс ретінде де қызмет етеді.
Дәстүрді сақтау өте маңызды болғанымен, мәдениеттер динамикалық және өзгермелі уақытқа бейімделуі керек екенін мойындау өте маңызды. Дәстүр мен бейімделу арасындағы тепе-теңдікті сақтау құндылықтардың үздіксіз өзектілігін қамтамасыз етеді. Бұл икемділік қауымдастықтардың мәдени болмысының мәнін бұзбай дамуына мүмкіндік береді.
Сан алуан мұраларымызды қабылдап, дәстүрлерімізді заман талабына сай бейімдей отырып, біз өткенімізді ардақтап қана қоймай, дәстүр мен прогресс үйлесімді өмір сүретін қоғам болғанымыз дұрыс.
Сәдуақасова Қарлығаш Орысбайқызы
Педагогика ғылымдарының магистрі