Сыбайлас жемқорлық әлеуметтік құбылыс ретінде бүгінде саяси дамуға қарамастан әлемнің барлық елдерінде, оның ішінде Қазақстанда да бар, тек ауқымы бойынша ғана ерекшеленеді. Сыбайлас жемқорлық әлеуметтік-экономикалық даму, нарықтық экономиканы құру, инвестиция дамуы жолындағы  процестерді тежейді. Ол демократиялық мемлекеттің саяси және қоғамдық институттарына кері әсерін тигізіп, елдің болашақ дамуына үлкен қаупін төндіреді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес Қазақстандағы мемлекеттік саясаттың негізгі басымдықтарының бірі болып белгіленген.

Қазақстан Республикасының «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Заңында сыбайлас жемқорлыққа мынадай анықтама берілген – ол «..мемлекеттік функцияларды жүзеге асыратын адамдардың, сондай-ақ  жеке өзі немесе делдалдар арқылы мүліктік игіліктер мен артықшылықтарды қабылдауы. Оларға теңестірілгендер, өздерінің лауазымдық өкілеттіктерін және соған байланысты мүмкіндіктерін пайдалана отырып немесе олардың өз өкілеттіктерін мүліктік игіліктер алу үшін өзге адам да пайдалануы, сол сияқты жеке және заңды тұлғалардың оларға осы жеңілдіктер мен артықшылықтарды заңсыз беру жолымен пара алуы.»

Қарапайым тілмен айтқанда, сыбайлас жемқорлық – бұл қызмет бабын жеке бас пайдасына пайдалану. Сыбайлас жемқорлықтың бір көрінісі – пара. 

Пара деген не? Бұл лауазымды тұлғаның басқа тұлғадан ақша немесе басқа ауқымды сыйлықтар алуы, ол үшін олар атқаратын лауазымына байланысты кез келген қызмет көрсетіледі. Сонымен қатар, аталған ақша мен жәрдемақыны әрқашан пара алушы жеке ала бермейді, көбіне оны өзіне жақын адамдарға немесе фронттық ұйымдардың атына жазып қойып отырады. Пара алудың түрлері мыналар болуы мүмкін:

Элемент – ақша, оның ішінде валюта, банк чектері мен бағалы қағаздар, бағалы металдар мен тастардан жасалған бұйымдар, автомобильдер, пәтерлер, саяжайлар, азық-түлік, тұрмыстық техника, басқа да тауарлар, жер және басқа да жылжымайтын мүліктер.

Қызметтер мен жеңілдіктер – емдеу, жөндеу және құрылыс жұмыстары, санаториялық-курорттық және туристік жолдамалар, шетелге сапарлар, тегін немесе жеңілдетілген бағамен ойын-сауық және басқа да шығындарды төлеу.

Сонымен қатар, қоғамның өзі, әрбір азамат сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруда табандылық пен адалдық танытпаса, мемлекеттік басқару сауатты әрі жедел болмаса, сыбайлас жемқорлықпен күрес нәтижелі болмайды.

Өз кезегінде, бұл мәселені шешу үшін бір шешімді қарастырсақ, яғни азаматтар мен мемлекеттің қатысуын қажет ететінін ескерсек, лауазымды тұлғаларға пара беру де қылмыстық жазаланатын әрекет екенін ұғындыру өте маңызды. Азаматтардың айтарлықтай бөлігі мұндай әрекеттерді қылмыс деп санамайды, олар бұл іс-әрекеттері мемлекетке зияны тиіп жатқанын білмейді.

Әрине,сыбайлас жемқорлық дәрі беріп емдейтін сырқат емес. Айналасындағы салауатты, таза және сау ортаны шарпып, тыныс-тіршілігін тарылтатын, заңсыз әрекеттермен қоғамдық ортаның және мемлекеттік органдардың, ұйымдардың,дара кәсіпкерлердің,азаматтардың қызмет етуіне қатер төндіретін қауіпті дертті болдырмаудың тетігі халықтың өзінде. Бұл дерттің алдын алып, қоғамға таралу жолдарын кесіп, оның ұлғаюына жол бермеу керек. Ол үшін аталған дертке болып атсалысып, қарсы жұмылуымыз қажет. Сонда ғана ел мүддесі үшін зор үлес қосатынымыз және халық сенімінен шығатынымыз анық.

Сыбайлас жемқорлық қоғамға зиянын тигізіп қана қоймай, нәтижеге кепілдік бермейтінін ұмытпайық! Шынында да, сыбайлас жемқорлық схемасында кім көп бере алады, сол жеңеді. Бірақ ең қорқыныштысы, сыбайлас жемқорлықпен айналысу адамның өзінің де, туыстарының да санасына нұқсан келтіретіні, дүниетанымының деформациясы өзгертетіні сөзсіз.

Қармақшы ауданы №10 өрт сөндіру бөлімінің қарауыл бастығы азаматтық қорғау капитаны Тоқманбетов Бахытжан Ғалымұлы